1589: İngiltere'de Notthingham yakınındaki Culverton köyünün papazı olan William Lee tarafından dakikada 600 ilmek civarında örebilen örgü makinelerinin atası icat olunmuştur.
1758: Jedediah Strutt, çift plakalı örgü tekniğini bulur. Buluş, dünyada Derby Ribana makinesi olarak isimlendirilir. Strutt, yatay hareket eden ikinci bir iğne sırasını kullanarak, istenildiğinde tek taraflı düz kumaş elde edebilir.
1798: Monsieur Decroix, iğneleri dairesel olarak döndüren kovanı keşfeder. Yuvarlak örgü makinesinin çatısı böylelikle bulunmuştur.
1805: Joseph Marie Jacguard, Fransa?nın Lyon kentinde, dokuma makineleri için mekanik jakar tekniğini bulur. Daha sonra bu teknik, örgü makinelerine adapte edilerek, delikli kartonlar vasıtasıyla iğneler, platinlere desen hareketi verilir.
1847: İngiliz Matthew Townsend, dilli iğneyi bulur. Bu buluş, uzun zamandır bilinmekte olan kancalı iğnelerdeki baskı işlemini ortadan kaldırıp, mekanizmasını kolaylaştırarak el tezgahlarının süratlenmesini ve dolayısıyla maliyetlerin azalmasını sağlar.
1857: Chemnitz'li A. Eisenstuck , ilk defa çatı şeklinde çift plaka (iğne yatakları) olan örgü makinesini geliştirerek bu makinenin patentini alır.
1863: Amerikalı mucit Isaac William Lamb, temel prensiplerini bugüne kadar koruyan kullanılabilir ilk örgü makinesini icat eder. Bu makine, bugünkü teknolojiye benzer çelik yapısı ile dilli iğnelere hareket vermektedir.
1865: Lamb makinesini daha da geliştirerek, 30 çeşit örgü ve dakikada tahmini 4000 ilmek örebilmeyi başarır. İlk makineler dar oldukları için kullanım alanı çorap imalinden öteye gidememekteydi ancak bu makinelerinin enlerinin genişlemesi ve değişik incelikte makinelerin geliştirilmesi ile değişik büyüklüklerde ve desenlerde trikolar üretilmeye başlandı.
1870: Çift taraflı dilli iğnenin keşfedildi ve trikotaj makinelerinin yatay konuma getirildi.
1878: Dilli iğne ile örme yapan ilk yuvarlak örme makinesini yapıldı.
1879: yılında, bir Alman firması olan Laue&Timaeus tarafından, değişik yükseklikte ayakları olan iğnelerin yapılması ve özel çelik yapısıyla kısa ve uzun ayak iğneleri ayrı ayrı çalıştırarak yeni desen efektleri örebilme yeniliği ile atılır.
1881: yılında 1x1 örgü başlangıcı ve lastik örebilme fikri gelişir.
1886: Albin Beyer, o zamana kadar çözümsüz kalan otomatik artırma ve eksiltme problemlerini hallederek, ilk Reglan örgü makinesini imal eder. Bu buluş, örgü makinelerinin gelişim tarihinde yeni bir çığır açar.
1891: Heinrich Stoll çok kullanışlı ve iyi çalışan ?Links/Links? düz örgü makinesini yapar. Trikotaj sanayiinin talebi de yüksek randımanlı bu makinedir.
1892: Henri Eduard Dubied, çok önemli bir gelişme kaydeder. O güne dek iğne dillerini açmak için kullanılan çelik bıçakların yerine, at kılından yapılmış fırçaları kullanır. Böylece sık sık meydana gelen iğne kırılmaları minimuma iner.
1900'ler: Jakar sisteminin trikotaj makinesinde kullanımı ile büyük raporlu desenlerin örme sanayinde yapılması sağlanır. Yuvarlak makinelerde ise numaranın incelmesi ve çapının genişlemesi gibi gelişmeler yaşanır.
1963: Elektronik örme sektörüne girdi.
1980'ler: Ayar motorların kullanılmaya başlaması, vuruşlu sistemlerin, yerini bu motorlara bırakmasına neden olur.
1987: Bilgisayar kontrollü makineler fuarlarda yerini aldı.
1990'lar: Fully-fashion üretim yapabilen dolayısıyla konfeksiyon maliyetlerini büyük ölçüde azaltan elektronik triko makineleri geliştirilir.
Türkiye'de triko üretimi 1920'lerde Halil karaca'nın girişimleriyle başladı. El makineleri ile başlayan bu sanayi dalı, 60'lı yıllarla birlikte daha da hızlı bir ivme kazanarak otomatik makineler ile gelişmesine devam eder. İlk triko ihracatı ise 1961 yılında Hayrettin Karaca tarafından gerçekleştirilir.
Kaynak: Türkiye triko sanayicileri derneği internet sitesi
|